Yvonne van Galen schreef een boek over haar ervaringen met seksueel misbruik in haar jeugd, haar verslaving en hoe zij die overwon. Een ongewoon en confronterend boek, geschreven in een mengeling van poëzie en proza. Daarvoor zocht ze iemand die illustraties kon maken. En ook al had ik niet eerder zo’n specifieke vraag gekregen, ik ging graag voor Yvonne aan de slag. Een reconstructie in tekst, beeld en bijschriften.
Een beetje misselijk
Yvonnes taal in Dit is mijn leven is weinig poëtisch of verhullend. Integendeel, die is uitgesproken direct. Lezen van het boek ging me niet in de koude kleren zitten. Soms voelde ik me een beetje misselijk worden. En ik wist: hier zijn de rollen omgekeerd. Want normaal gesproken geeft beeld bij poëzie je een perspectief op hoe je een tekst kunt lezen. Maar hier wil je juist een beeld om in te schuilen, voor als het even teveel wordt. Dus géén expliciete beelden, geen letterlijke plaatjes bij een woord of een zin. De illustraties werden metaforen voor confronterende ervaringen en deden indirect hun werk.
Inkt als medium
Ik koos uiteindelijk voor inkt als medium. Enerzijds omdat ik me erbij thuis voel. Anderzijds omdat het past bij de energie van het boek. Bij de rauwheid, de duidelijkheid, het harde contrast. Met inkt kun je spatten, zwieren en krassen. Maar ook vloeien en druipen, stempelen en smeren.
Yvonne was een bijzondere opdrachtgever. Ze had een aantal teksten waar ze zeker een illustratie bij wilde, maar verder liet ze het aan mij om de plek van de in totaal dertig geplande illustraties te kiezen. Sommige teksten lenen zich natuurlijk beter dan andere voor een illustratie, maar je wilt de beelden ook een beetje gelijkmatig over het boek verdelen. Dat beïnvloedde wel eens de keuze voor de illustratie. En soms stond er slechts één zin op een pagina. Die ‘smeekte’ dan om een illustratie.
Illustraties uit verschillende lagen opgebouwd
Goud, Yvonne wilde gouden illustraties. Maar dan kon het niet bij de drukker die we op het oog hadden. Bovendien is een illustratie in één kleur al snel wat weinig contrastrijk, helemaal als die kleur niet echt donker is zoals goud. We kwamen uiteindelijk uit bij een ‘goudkleurige’ oker in combinatie met zwart. Deze combinatie bood ook de mogelijkheid om richting het einde van het boek het zwart wat minder aanwezig te maken en te eindigen met de optimistische en energieke ‘goudkleur’.
Om de kleuren oker en zwart als aparte kleuren te kunnen drukken, bouwde ik de illustraties op uit verschillende tekeningen, allemaal in zwarte inkt.
Verrassing!
Na het scannen van de afzonderlijke vellen, stelde ik de afbeelding samen door de lagen over elkaar te positioneren en elke laag zijn eigen kleur te geven. Een bewerkelijk proces, én niet honderd procent voorspelbaar. Want hoe de illustratie precies uitpakte, zag ik dus pas in het opmaakprogramma. Maar niets zo leuk om ook jezelf tijdens het proces te verrassen. Dat geeft een hoop energie!
Resultaat
Yvonne over het resultaat:
“Toen ik bij Quirine en Marthijn aanklopte voor de illustraties van mijn boek wist ik direct dat ik bij hen aan het juiste adres was. Met liefde voor hun vak verplaatsten ze zich in mijn verhaal en wisten ze mijn woorden om te zetten in prachtige beelden. Tekeningen die zowel een beeld oproepen als ruimte laten voor eigen interpretatie. Net als de tekst. De illustraties vullen de teksten aan en maken het plaatje compleet. Opdracht geslaagd. Creatief, vakbekwaam en accuraat. Ik had me geen betere vormgevers kunnen wensen.”
Benieuwd naar de uiteindelijke illustraties in het boek? Op deze pagina vind je er meer. En wil je meer weten over het bijzondere boek dat Yvonne schreef? Check dan haar website.