Bij een illustratie denk je aan een afbeelding, aan iets wat afgebeeld wordt. Die afbeelding staat op een achtergrond die de afbeelding ondersteunt. Je ziet een horizon, een decor, een locatie of andere objecten die iets zeggen over de centrale afbeelding. Uiteraard heeft alles in de illustratie een doel en een betekenis. Niets staat er zomaar, niets is overbodig. Elke element heeft een functie.
En wat nou als de achtergrond meer is dan een achtergrond, al dan niet leeg? Als de achtergrond eigenlijk zelf ook voorgrond is?
Restvormen
Als je wel eens geprobeerd hebt iets na te tekenen, kom je er op een gegeven moment achter dat je ook de achtergrond kunt tekenen, ook wel de negatieve ruimte genoemd, of restvormen, de ruimte om een object heen. Die restvormen geven net zo goed vorm aan de afbeelding als de vormen van de afbeelding zelf.
Sterker nog: de restvorm doet je aan iets anders denken, het lijkt wel een…
Precies die stap moet je zetten om te zien dat er soms meer is dan een voor- en een achtergrond: je realiseert je dat restvormen vormen zijn. En dat ze overeenkomsten kunnen vertonen met andere herkenbare vormen.
Het is een spelletje wat ik graag speel in boekomslagen. Omdat een boek vaak meerdere lagen heeft, leent de omslag zich uitstekend voor een spel met voor- en achtergrond. Op deze manier ‘verstop’ je betekenissen of verhaalontwikkelingen op een subtiele manier.
Langer kijken
Dit heen en weer schakelen tussen de ene en de andere afbeelding is wat dit soort illustraties zo intrigerend maakt. Je kunt maar moeilijk beide beelden tegelijk zien, je blijft schakelen.
Rechts een camera in de openbare ruimte, zo een die tegenwoordig niet meer weg te denken is. Opgehangen zodat jij ‘leeft conform de regels’. En of hij nou aanstaat of niet, er gaat dreiging van uit, je hebt het gevoel dat je bespied wordt, iemand kijkt naar jou terwijl jij die ander niet kan zien. Maar je kunt hem wel ontdekken….
Wat zie jij?
Wat zie jij in de restvormen? Zie je de lucht tussen de wolkenkrabbers of zie je nog iets anders? Zie je de zwemmende rat of het cruiseschip? Zie je de profielen van de oude en de jonge man? Of alleen een klokhuis van een appel? Kun je er nog meer in ontdekken? Puzzel ze!
Meer lezen over mijn illustraties? Elk kwartaal schrijf ik over een illustratieproject. Ik geef je inzicht in mijn overwegingen en keuzes die tot het uiteindelijke resultaat leiden. Wil je een bericht ontvangen als er een nieuw artikel online staat? Schrijf je in voor de nieuwsbrief Was getekend.